เจาะลึกเรื่องกระดาษสำหรับงานพิมพ์! รู้จักประเภทกระดาษ คุณสมบัติ ขนาด และวิธีเลือกให้เหมาะกับงานพิมพ์ทุกประเภท
ในโลกของการพิมพ์ กระดาษ ไม่ได้เป็นเพียงแค่แผ่นรองรับหมึก แต่เป็นองค์ประกอบสำคัญที่มีผลต่อคุณภาพ ความสวยงาม ต้นทุน และความเหมาะสมของงานพิมพ์แต่ละประเภท การเลือกใช้กระดาษที่ถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะเป็นงานพิมพ์หนังสือ โบรชัวร์ นามบัตร หรือบรรจุภัณฑ์ บทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับกระดาษชนิดต่างๆ คุณสมบัติ และวิธีการเลือกใช้ให้เหมาะสม เพื่อให้คุณได้ผลงานพิมพ์ที่ดีที่สุด
ความสำคัญของความรู้เรื่องกระดาษในงานพิมพ์
การเลือกกระดาษที่เหมาะสมส่งผลโดยตรงต่อ
- คุณภาพงานพิมพ์ : สีสัน ความคมชัด และความละเอียดของงานพิมพ์ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของกระดาษ
- ต้นทุน : กระดาษแต่ละชนิดมีราคาแตกต่างกัน การเลือกกระดาษที่เหมาะสมช่วยควบคุมต้นทุน
- ความสวยงาม : ผิวสัมผัส สี และความหนาของกระดาษมีผลต่อความสวยงามและภาพลักษณ์ของงานพิมพ์
เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ กระบวนการพิมพ์
ประเภทของกระดาษที่ใช้ในงานพิมพ์
กระดาษที่ใช้ในงานพิมพ์มีหลากหลายประเภท แต่ละประเภทมีคุณสมบัติและการใช้งานที่แตกต่างกัน
- กระดาษอาร์ต (Art Paper) : มีผิวมันหรือด้าน เหมาะสำหรับงานพิมพ์สีสวยงาม
- กระดาษอาร์ตมัน (Gloss Art Paper) : ผิวมันเงา สะท้อนแสง เหมาะสำหรับงานพิมพ์ที่ต้องการความสดใสของสี เช่น โบรชัวร์ โปสเตอร์ นิตยสาร
- กระดาษอาร์ตด้าน (Matt Art Paper) : ผิวด้าน ไม่สะท้อนแสง เหมาะสำหรับงานพิมพ์ที่ต้องการความเรียบหรู อ่านง่าย เช่น หนังสือ แคตตาล็อก
- กระดาษปอนด์ (Bond Paper) : กระดาษเนื้อเรียบ สีขาว เหมาะสำหรับงานพิมพ์ทั่วไป เช่น กระดาษจดหมาย เอกสาร แบบฟอร์ม มีน้ำหนักแกรมที่หลากหลาย
- กระดาษการ์ด (Card Stock/Cover Stock) : กระดาษหนา แข็งแรง เหมาะสำหรับงานพิมพ์ที่ต้องการความคงทน เช่น นามบัตร ปกหนังสือ บรรจุภัณฑ์
- กระดาษคราฟท์ (Kraft Paper) : กระดาษสีน้ำตาล เนื้อหยาบ แข็งแรง เหมาะสำหรับงานบรรจุภัณฑ์ งาน DIY และงานที่ต้องการภาพลักษณ์แบบธรรมชาติ
- กระดาษลูกฟูก (Corrugated Paper) : กระดาษที่มีลอนลูกฟูกอยู่ตรงกลาง แข็งแรงมาก เหมาะสำหรับทำกล่องบรรจุภัณฑ์
หากต้องการทราบความหมายของคำว่า ‘แกรม’ หรือศัพท์อื่นๆ ในวงการพิมพ์ สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ คำศัพท์ทางการพิมพ์ ของเรา
คุณสมบัติของกระดาษ
คุณสมบัติของกระดาษที่ควรพิจารณา
- ความหนา (Thickness) : วัดเป็นไมครอน (µm) หรือปอนด์ (lb) มีผลต่อความแข็งแรงและความทึบแสง ยิ่งหนา ยิ่งแข็งแรงและทึบแสง
- น้ำหนัก (Weight) : วัดเป็นแกรมต่อตารางเมตร (แกรม/ตร.ม. หรือ gsm) บอกถึงน้ำหนักของกระดาษต่อพื้นที่ มีผลต่อความหนาและความแข็งแรง
- ผิวสัมผัส (Surface Texture) : เช่น ผิวมัน ผิวด้าน ผิวหยาบ มีผลต่อความสวยงามและความรู้สึกเมื่อสัมผัส
- ความขาว (Whiteness) : ระดับความขาวของกระดาษ มีผลต่อการแสดงสีของงานพิมพ์ ยิ่งขาว สีจะยิ่งสดใส
- ความทึบแสง (Opacity) : ความสามารถในการป้องกันแสงทะลุผ่าน มีผลต่อการมองเห็นภาพพิมพ์ด้านหลัง หากกระดาษทึบแสงน้อย ภาพพิมพ์ด้านหลังจะมองเห็นได้
ขนาดกระดาษมาตรฐาน
ขนาดกระดาษมาตรฐานเป็นสิ่งสำคัญในงานพิมพ์ เนื่องจากมีผลต่อการออกแบบ การจัดวาง และการใช้งานจริง การเลือกขนาดกระดาษที่เหมาะสมช่วยลดเศษกระดาษ ลดต้นทุน และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน โดยทั่วไปแล้ว ขนาดกระดาษแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลัก ได้แก่ A series , B series และขนาดอื่นๆ ที่นิยมใช้ในบางประเทศ
ขนาด A series (ISO 216)
ขนาด A series เป็นมาตรฐานสากลที่ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก โดยมีพื้นฐานมาจากขนาด A0 ซึ่งมีพื้นที่ 1 ตารางเมตร และอัตราส่วนด้านกว้างต่อด้านยาวคือ 1:√2 (ประมาณ 1:1.414) ขนาดอื่นๆ ในซีรีส์นี้ได้มาจากการพับครึ่งขนาดก่อนหน้า เช่น A1 คือครึ่งหนึ่งของ A0, A2 คือครึ่งหนึ่งของ A1 และอื่นๆ
- A0 : 841 x 1189 มิลลิเมตร (33.1 x 46.8 นิ้ว) มักใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดใหญ่ แผนผัง หรือภาพวาดทางเทคนิค
- A1 : 594 x 841 มิลลิเมตร (23.4 x 33.1 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดกลาง แผนผัง หรือภาพวาด
- A2 : 420 x 594 มิลลิเมตร (16.5 x 23.4 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดเล็ก ปฏิทิน หรือภาพวาด
- A3 : 297 x 420 มิลลิเมตร (11.7 x 16.5 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดเล็ก แผนผัง หรือเอกสารนำเสนอ
- A4 : 210 x 297 มิลลิเมตร (8.3 x 11.7 นิ้ว) เป็นขนาดมาตรฐานสำหรับกระดาษทั่วไป เช่น เอกสาร รายงาน จดหมาย และสิ่งพิมพ์ต่างๆ ที่ใช้ในสำนักงานและชีวิตประจำวัน
- A5 : 148 x 210 มิลลิเมตร (5.8 x 8.3 นิ้ว) ใช้สำหรับสมุดบันทึก ใบปลิว หรือโปสการ์ดขนาดเล็ก
ตารางสรุปขนาด A series (มิลลิเมตร)
ขนาด | กว้าง x ยาว (มม.) |
A0 | 841 x 1189 |
A1 | 594 x 841 |
A2 | 420 x 594 |
A3 | 297 x 420 |
A4 | 210 x 297 |
A5 | 148 x 210 |
ขนาด B series (ISO 216)
ขนาด B series มีขนาดอยู่ระหว่างขนาด A series โดยมีพื้นฐานมาจากขนาด B0 ซึ่งมีความกว้าง 1 เมตร และอัตราส่วนด้านกว้างต่อด้านยาวคือ 1:√2 เช่นเดียวกับ A series ขนาด B series มักใช้สำหรับงานพิมพ์โปสเตอร์ หนังสือ และซองจดหมาย
- B0 : 1000 x 1414 มิลลิเมตร (39.4 x 55.7 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดใหญ่มาก
- B1 : 707 x 1000 มิลลิเมตร (27.8 x 39.4 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดใหญ่
- B2 : 500 x 707 มิลลิเมตร (19.7 x 27.8 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดกลาง
- B3 : 353 x 500 มิลลิเมตร (13.9 x 19.7 นิ้ว) ใช้สำหรับโปสเตอร์ขนาดเล็ก หรือหนังสือ
- B4 : 250 x 353 มิลลิเมตร (9.8 x 13.9 นิ้ว) ใช้สำหรับหนังสือ หรือนิตยสาร
- B5 : 176 x 250 มิลลิเมตร (6.9 x 9.8 นิ้ว) ใช้สำหรับหนังสือ หรือสมุดบันทึก
ตารางสรุปขนาด B series (มิลลิเมตร)
ขนาด | กว้าง x ยาว (มม.) |
B0 | 1000 x 1414 |
B1 | 707 x 1000 |
B2 | 500 x 707 |
B3 | 353 x 500 |
B4 | 250 x 353 |
B5 | 176 x 250 |
ขนาดอื่นๆ
นอกเหนือจาก A และ B series ยังมีขนาดกระดาษอื่นๆ ที่นิยมใช้ในบางประเทศหรือในงานเฉพาะ เช่น
- ขนาด Letter : 8.5 x 11 นิ้ว (216 x 279 มิลลิเมตร) นิยมใช้ในสหรัฐอเมริกา แคนาดา และบางประเทศในแถบลาตินอเมริกา มักใช้สำหรับจดหมายและเอกสารทั่วไป
- ขนาด Legal : 8.5 x 14 นิ้ว (216 x 356 มิลลิเมตร) นิยมใช้ในสหรัฐอเมริกาสำหรับเอกสารทางกฎหมาย
- ขนาด Tabloid/Ledger : 11 x 17 นิ้ว (279 x 432 มิลลิเมตร) ใช้สำหรับงานพิมพ์ที่มีขนาดใหญ่กว่า A3 เช่น แผนผัง ตาราง หรือหนังสือพิมพ์ขนาดเล็ก
ตารางสรุปขนาดอื่นๆ (นิ้ว และ มิลลิเมตร)
ขนาด | กว้าง x ยาว (นิ้ว) | กว้าง x ยาว (มม.) |
Letter | 8.5 x 11 | 216 x 279 |
Legal | 8.5 x 14 | 216 x 356 |
Tabloid/Ledger | 11 x 17 | 279 x 432 |
การเลือกกระดาษให้เหมาะสมกับงานพิมพ์
ปัจจัยในการเลือกกระดาษ
- ประเภทงานพิมพ์ : โบรชัวร์ หนังสือ นามบัตร บรรจุภัณฑ์ ฯลฯ
- งบประมาณ : กระดาษแต่ละชนิดมีราคาแตกต่างกัน
- ความต้องการด้านคุณภาพและความสวยงาม : ต้องการความคมชัด สีสันสดใส หรือความเรียบหรู
- กลุ่มเป้าหมาย : เช่น กลุ่มลูกค้าทั่วไป หรือกลุ่มลูกค้าเฉพาะ
ตัวอย่างการเลือกกระดาษ
- พิมพ์โบรชัวร์สีสวยงาม : กระดาษอาร์ตมัน
- พิมพ์หนังสือเรียน : กระดาษปอนด์
- ทำนามบัตร : กระดาษการ์ด
- ทำกล่องบรรจุภัณฑ์ : กระดาษลูกฟูก
คำศัพท์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระดาษ
- เยื่อกระดาษ (Pulp) : วัตถุดิบหลักในการผลิตกระดาษ ได้จากเยื่อไม้หรือเยื่อกระดาษรีไซเคิล
- การฟอกขาว (Bleaching) : กระบวนการทำให้กระดาษขาวขึ้น
- การรีไซเคิลกระดาษ (Paper Recycling) : กระบวนการนำกระดาษเก่ากลับมาใช้ใหม่ ช่วยลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ
สรุป
การเลือกกระดาษที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ได้งานพิมพ์ที่มีคุณภาพ สวยงาม และตรงตามวัตถุประสงค์ หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ในการเลือกกระดาษสำหรับงานพิมพ์ของคุณ